Zalipie - malowana wieś
Zalipie - słynie ze specyficznego sposobu zdobienia ścian budynków. Zwyczaj ten pochodzi z przełomu XIX i XX w. Obecnie w Zalipiu i okolicznych wsiach (Niwki, Ćwików, Dąbrówka Gorzycka, Pilcza Żelichowska, Świebodzin, Poldkipie, Kłyż, Wola Zelichowska, Zapasternicze) znajduje się kilkadziesiąt malowanych budynków.
Zalipińska sztuka zdobienia ścian wywodzi się z dawnego sposobu bielenia wapnem zakopconych dymem ścian. Z biegiem czasu na bielonych ścianach zaczęto malować coraz bardziej złożone wzory, z których wyewoluowały znane dzisiaj zalipiańskie motywy kwiatowe, które do dzisiaj w Zalipiu wykonuje się na wszystkich możliwych powierzchniach (piwnice, studnie, stodoły itd.). Początkowo jako farb używno m.in. rozmaitych mieszanin wapna, sadzy, gliny. Warto podkreślić że zwyczaj ten jest unikatowy w skali kraju, a zagroda Felicji Curyłowej w Zalipiu (filia Muzeum Okręgowego w Tarnowie) stanowi jeden z obiektów na małopolskim szlaku architektury drewnianej.
Wnętrza wielu zalipiańskich domów są bogato zdobione motywami kwiatami oraz haftami. Nie sposób nie wspomnieć również o tym, że zalipiańskie artystki ludowe wykonują różnież pięknie zdobione talerze, pisanki, palmy wielkanocne oraz wycinanki.
Ciekawe jest to, że podczas malowania nie stosuje się różnych odcieni tego samego koloru, tylko używa się pełnych barw. Daje się zauważyć, że kwiaty posiadają zazwyczaj obwódkę brązową, a liście czarną.
Począwszy od roku 1948 cyklicznie odbywa się tutaj cieszący się dużym zainteresowanem konkurs zatytułowany "Malowana chata". Jest on jednym z najdłużej rozgrywanych konkursów dotyczących sztuki ludowej w Polsce. Nagrody przyznawana są zasadniczo w dwóch kategoriach: malowidła nowe oraz zachowanie malowideł istniejących.
Wybrane motywy kwiatowe:
Więcej informacji:
Kolorowe Zalipie
Ekspozycja stała w Zagrodzie Felicji Curyłowej w Zalipiu
Zagroda Felicji Curyłowej w Zalipiu